In een energie-intensieve sector als de uitvaartbranche is duurzaamheid top of mind. DELA heeft een volledig klimaatneutrale uitvaart in 2030 als grote doelstelling. Elektrische crematie-installaties zijn daarin een belangrijke stap, maar ook grafkisten van paddenstoelenwortels en bedrijfskleding van gerecycled materiaal maken het bedrijf groener. MVO-manager Ilse van de Voort en Teammanager Beheer & Onderhoud Boy Faber over duurzaamheid bij DELA, nu en de toekomst:
"Groene keuzes maken, dat deed DELA al vóór de energiecrisis. Sinds 2019 is het bedrijf volop bezig met een energietransitie. “Ons startpunt van die transitie was onze eerste elektrische crematie-installatie,” vertelt Ilse. Sindsdien is er veel gebeurt en is de CO2-uitstoot van een gemiddelde uitvaart gereduceerd van 1000 kilo in 2019 naar zo’n 432 kilo in 2021. “Dit is wel enigszins vertekend door corona en het beperkte aantal gasten dat bij een uitvaart mocht zijn. Maar we verwachten dat zaken als livestreams ook na corona populair zullen blijven."
Hoewel de stijgende energieprijzen DELA dankzij huidige contractafspraken nog niet hard raken, is de urgentie om de transitie te versnellen toch groter geworden. Boy: “Ons energiecontract loopt eind dit jaar af, dus vanaf volgend jaar krijgen wij ook te maken met de nieuwe energietarieven.” Ilse: “Iedereen ziet nu nog meer het belang van energiebesparing in. Dat verandert een aantal business cases waardoor je sommige vervangingen sneller kunt doen. Het is voor ons wel makkelijker doorpakken op die manier.”
Gas versus elektrisch
Doorpakken doet DELA zeker. Inmiddels zijn 6 van de 46 crematie-installaties elektrisch en in 2023 komen daar nog eens 3 elektrische ovens bij. Boy: “Sneller dan dit gaat niet, doordat er vanuit de leverancier niet meer ovens beschikbaar zijn.” Gasgestookte ovens worden sowieso niet meer geplaatst. “We kijken ook kritischer nu wanneer ovens worden aan- en uitgezet” vertelt Ilse. Het verduurzamen van de crematoria speelt ook een grote rol in de weg naar vergroening. Een goed geïsoleerd crematorium komt 90% van het gasgebruik voor rekening van de oven, in de wat oudere panden zo’n 54%. “Daarom zijn we bezig met het grootschalig renoveren van onze grootste locaties. En dan niet in kleine stapjes, maar meteen groot: het hele pand gasvrij!” Een aardige klus want DELA heeft 40 crematoria en 72 uitvaartcentra. Ook zaken als laadpalen voor elektrische auto’s op het parkeerterrein horen daarbij. Boy: “Je merkt dat de samenleving andere dingen van ons vraagt. Zowel klanten als leden informeren naar duurzame opties. Zaken zoals laadpalen moeten er gewoon zijn.”
Groene partners
Niet alleen in eigen huis probeert DELA te verduurzamen daar waar kan, ook bij het aangaan van partnerships en het kiezen van leveranciers, zoals Greenchoice, staat vergroening bovenaan de lijst. Boy: “Als we ovens vervangen, gaan we voor elektrische exemplaren, maar we kijken bijvoorbeeld ook hoe we het gasverbruik in het algemeen bij een crematie kunnen laten dalen. Die samenwerking zoeken we heel erg. We zijn echt op zoek naar partnerships voor de langere termijn, zodat we samen kunnen optrekken in het volledig verduurzamen van onze panden.” Ilse vult aan: “Daarbij willen we niet voorschrijven hoe wij vinden dat het moet. We vertellen onze leveranciers vooral wat onze ambities zijn en gaan daarover met hen in gesprek. Vaak komen ze dan zelf met betere voorstellen dan wij hadden gehoopt. Zo hebben we bijvoorbeeld laatst een contract gesloten met een aanbieder van rouwvervoer van rouwauto’s. Wij leggen dan ons doel voor: in 2030 een klimaatneutrale uitvaart. Zij doen er vervolgens een schepje bovenop en komen met: ‘Binnen 3 jaar wordt 90% van jullie rouwvervoer elektrisch gereden’. Het is een route die voor ons heel goed werkt.”
Innovaties
Belangrijk daarbij zijn ook innovaties die vergroening kunnen versnellen. Zo start DELA volgend jaar een pilot met elektrische bussen voor het overbrengvervoer (het transport van een overledene van huis naar het crematorium). Ilse: “Dat zijn best zware bussen waar alles in moet zitten zoals een brancard en natuurlijk de kist. Die vragen veel vermogen.” [Einde van tekstterugloop]Bijzonder is ook de innovatie op het gebied van grafkisten. Naast kisten van onbehandeld hout, is de nieuwste optie een kist gemaakt van mycelium: het wortelnetwerk van schimmeldraden van paddenstoelen. Ilse: “Zo’n kist is supersnel afbreekbaar en vergaat al binnen 30 tot 45 dagen in de grond. Bovendien is hij sneller te maken. Voordat je van een boom planken kan zagen voor een kist, ben je zo 40 jaar verder. Mycelium kunnen ze in 7 dagen omzetten van paddenstoelensporen tot een kist.” Ook zijn er aanpassingen in aspecten zoals de catering, waarbij steeds meer vegetarische en vegan opties worden aangeboden en de nieuw in gebruik genomen bedrijfskleding die met 100% gerecycled materiaal gevoerd is. Boy: “Duurzaamheid speelt bij iedere beslissing een rol, bij alles wat we doen.”
Toekomstvisie
DELA’s grote doel voor 2030 is een volledig klimaatneutrale uitvaart. Van technische processen zoals de verbrandingsoven tot alle zaken die bij een uitvaart horen zoals de kist, de catering, de bloemen en het vervoer. Het is de truc om hierbij de balans te gaan vinden tussen duurzaamheid en persoonlijke wensen van de overledene en zijn of haar familie. Ilse: “Uiteindelijk is het belangrijkste dat mensen een uitvaart bij ons kunnen regelen die bij hen past.” Het grootste dilemma daarbij is dat je liever niet op voorhand zaken uitsluit. “Het kan zijn dat we op een gegeven moment een ronkende Amerikaanse rouwwagen misschien niet meer gepast vinden.” Toch heeft Ilse er alle vertrouwen in dat ook deze transitie probleemloos zal verlopen: “Wij kunnen aan de achterkant in stapjes verduurzamen, waardoor mensen uiteindelijk niet meer de keuze hoeven te maken tussen wel of niet duurzaam. We hebben bijvoorbeeld al geen spaanplaatkisten meer in ons assortiment. Ik ben ervan overtuigd dat we dat heel zorgvuldig kunnen doen, maar dat we ergens wel een duurzaamheidsgrens stellen: dit past niet meer bij ons.”